In de interculturele dialoog is er geen winnaar

Afgelopen zaterdag begon het Youth Event in Marseille. Elk half jaar organiseert de voorzitter van de Europese Unie een Youth Event en vandaar dat dit halfjaar Marseille aan de beurt was. Het is op het moment net twaalf uur ’s nachts geweest en vrij bijtijds ben ik weer terug in mijn hotelkamer en vandaar dat ik tijd heb om even dit berichtje te typen. Voor het raam, met uizicht op de oude haven en twee forten die beide naar een andere sint vernoemd zijn, geniet ik van mijn eerste kopje koffie van deze nieuwe dag (ik weet het, het tijdstip is niet zo praktisch). Morgen staan voornamelijk discussies in werkgroepen op het programma. Vandaag, of dus eigenlijk gisteren, kregen we een openingssessie waarbij het onderwerp, de interculturele dialoog, door verschillende experts werd ingeleid. Helaas waren veel van deze inleidingen in het Frans, duurden ze, zoals altijd, veel te lang en werd er niets nieuws gezegd. Van negen tot een alleen maar speeches en mede door de tolk die de speeches op zeer monotone wijze vertaald, zag ik veel mensen om mij heen in slaap vallen. Om dat te voorkomen schakelde ik maar over naar de Duitse tolk, dan kon ik daar in ieder geval nog wat van leren...

Na vier lange uren waren de speeches eindelijk afgelopen en gingen we na de lunch door naar de werkgroepen. Het onderwerp van mijn werkgroep is de interculturele dialoog in het dagelijks leven. Gelukkig blijk ik de goede workshop gekozen te hebben: een interessant onderwerp, leuke trainers en een expert die tenminste niet uit het stenen tijdperk stamt.

Na wat energizers (vooral de energizer waar we non-verbaal werden wedergeboren maakte furore) begonnen we het onderwerp te verkennen en we begonnen met een eerste, toch vrij essentiële vraag: willen we eigenlijk wel een interculturele dialoog en zijn we bereid de consequenties die dat met zich mee brengt, te aanvaarden? Willen we dingen opgeven om er voor te zorgen dat de interculturele dialoog succesvol is? Bijna iedereen is geneigd volmondig ja te zeggen maar dan blijkt het toch lastig te zijn om ook ‘to practise what you preach’. Iedereen die aanwezig was, vond het belangrijk dat iedereen de mogelijkheid moest hebben om zijn of haar eigen religie te beoefenen, zolang de moskee maar niet bij hen om de hoek gebouwd zou worden... En, vluchtelingen moeten goed opgevangen worden en moeten kunnen integreren in de samenleving, zolang de waarde van mijn huis maar niet daalt omdat er een asielzoekers centrum in mijn straat gebouwd wordt... Denken is iets anders dan doen! Voor een echte interculturele dialoog is het van belang dat we bereid zijn om ons een beetje aan te passen. Niet dat we onze cultuur of onze religie hoeven op te geven, in tegendeel. Als we allemaal wederzijds respect tonen zijn we al een heel eind op weg maar wanneer we iedereen vrijheid van religie toewensen, moeten we accepteren dat ons straatbeeld verandert omdat er dan ook moskeen en synagogen gebouwd moeten worden.

Nu lijkt het me tijd om te stoppen, ik sla mijn laatste, inmiddels koud geworden, slok koffie achterover en ga zo de computer afsluiten. Na vandaag is het me nog duidelijker geworden dan het al was: de interculturele dialoog vergt wederzijdse inspanning en aanpassingen en er zal nooit een winnaar of een verliezer zijn. Nu we dit als theoretisch startpunt hebben genomen, kunnen we morgen de tijd nemen om naar concrete aanbevelingen en conclusies te zoeken. Ook dit zal de nodige aanpassingen en conflicten opleveren want aan onze vergadertafel, waar onder andere Libanezen, Duitsers en IJslanders aan tafel zitten, vindt een mini interculturele dialoog plaats waar ook geen winnaar zal zijn: de conclusies die wij presenteren, zullen ook compromissen zijn. Maar, het is in ieder geval wel een gezellige dialoog!